Voorloper

Cole Porter: De verfijning van een vrije geest in het hart van de musical

Cole Porter werd geboren in 1891 in Peru, een klein stadje in de staat Indiana. Hij was het enige kind van een welgestelde familie, die volledig werd gedomineerd door zijn grootvader van moederskant, James Omar “J.O.” Cole — een steenrijke industrieel actief in kolen- en oliehandel. Zijn dochter Kate, Cole's moeder, werd van jongs af aan verwend door haar vader, en dat patroon herhaalde zich met haar zoon. Cole groeide op in een wereld van comfort en privileges: al op jonge leeftijd leerde hij muziek, Frans, dans en begon hij met componeren. Op zijn tiende schreef hij al zijn eerste werk. Zijn moeder stimuleerde zijn talenten onophoudelijk, tot het punt dat ze zelfs zijn geboortejaar vervalste om hem begaafder te doen lijken dan hij was.

Na uitstekende studies aan de Worcester Academy en vervolgens Yale, werd Porter een sleutelfiguur in het muzikale studentenleven. Hij schreef meer dan 300 liedjes en verschillende schoolmusicals. Daar ontwikkelde hij een bijzonder persoonlijke stijl, gekenmerkt door verfijnde humor, parodieën, literaire referenties en een speelse ironie die zijn latere werk zou blijven typeren. Zijn vroege creaties waren sterk beïnvloed door Gilbert & Sullivan, romantische Engelse dichters zoals Byron, en de eerste Amerikaanse operettes.

Zijn eerste Broadway-musical, See America First (1916), geproduceerd door de beroemde impresaria Elisabeth Marbury, flopte jammerlijk. Teleurgesteld verliet Porter New York en trok naar Parijs. Tijdens de Eerste Wereldoorlog leidde hij daar een mondain en extravagant leven. Over zijn militaire activiteiten bleef altijd onduidelijkheid bestaan: diende hij bij de Vreemdelingenlegioen of bij een ambulancekorps? Dat mysterie werd vaak door hemzelf in stand gehouden — een uiting van zijn liefde voor het masker, de vermomming en het geheim.

In Parijs ontmoette hij Linda Lee Thomas, een rijke, verfijnde en gescheiden vrouw, die hij in 1919 huwde. Hun huwelijk was innig, maar ook een vorm van maatschappelijk verbond: zij behield haar status, en hij kreeg een sociaal aanvaardbaar dekmantel voor zijn homoseksualiteit. Samen leidden ze een weelderig bestaan tussen Parijs, Venetië, New York en Hollywood. Porter stond bekend om zijn uitbundige feesten, zijn omgang met de artistieke elite en zijn geraffineerde levensstijl.

Hoewel zijn homoseksualiteit in zijn naaste kring bekend was, bleef die publiekelijk verzwegen. Zijn oeuvre zit dan ook vol subtiliteiten, dubbele bodems en elegante toespelingen. Zijn liefde voor schoonheid, luxe, ambiguïteit én zijn melancholische verfijning klinkt door in zijn muziek.

Ondanks zijn extravagantie bleef Cole Porter een uitzonderlijk gedisciplineerde werker. Zijn teksten zijn poëtisch virtuoos, zijn melodieën combineren Europese invloeden met de moderne ritmes van zijn tijd. Door elegantie met ondeugendheid, passie met ironie te verenigen, groeide hij uit tot een van de meest originele, briljante — en wellicht meest "onvervangbare" — componisten in de geschiedenis van de Amerikaanse musical.